Oczywiście o samym znaku Bao 寶 pisano już nie jeden raz, a i bardzo często wspominano jego znaczenie literalne przy okazji innym tematów, choćby przy identyfikacji poszczególnych monet. Niemniej jednak mam nadzieję, że w niniejszym tekście znajdą coś dla siebie nie tylko te osoby, które jak dotąd z tematem Bao 寶 nie miały sposobności się zaznajomić. Polecam wszystkim dotrwać do końca wpisu.

Zacznijmy od początku…

Znak Bao 寶 pojawił się na chińskich monetach keszowych w roku 621, kiedy to za początków  panowania dynastii Tang 唐, cesarz Gao Zu 高祖 zaprowadził reformę mennictwa. Wyeliminowano z obiegu monety Wu Zhu 五銖, które mocno kroczyły już ścieżką dewaluacji, a i fałszowanie ich było powszechne, oraz inne krążące wraz z nimi monety poprzednich dynastii. Cesarski kaligraf Ouyang Xun 歐陽詢 (557–641) otrzymał zadanie, jakim było  zaprojektowanie i zaproponowanie nowej monety dynastii. Tak powstała, najbardziej charakterystyczna i symboliczna moneta ze wszystkich odlewanych keszówek – Kai Yuan Tong Bao 開元通寶 . Od tej pory znak Bao 寶 , który znalazł się w składzie jej legendy, będzie już widoczny na przytłaczającej większości chińskich monet keszowych aż do ostatnich ich emisji, czyli do czasów republiki.

Co kryje w sobie znak Bao 寶?

Można by powiedzieć krótko – skarby pod dachem. A tak naprawdę składa się z czterech innych znaków, dających łącznie 20 kresek.

Idąc od dołu znaku mamy:

貝 bei – Kauri. Chodzi oczywiście o muszle ślimaków kauri, które funkcjonowały m.in. w starożytnych Chinach jako pieniądze. Bei 貝 wchodzi w skład wielu znaków związanych z pieniędzmi czy bogactwem. W „The Early Coins of the Zhou Dynasty”, drugim tomie „Encyklopedii Monet Chińskich” , Arthur B. Coole wylistował 84 chińskie znaki, w których rodnikiem jest Bei 貝, z czego 56 jest związanych z wartością fizyczną czy monetarną (z drugiej strony tylko 6 nie dotyczy jakichkolwiek wartości).

王 wang i 缶 fou – nefryt i ceramika.

Znak 王 wang posiadał również inne znaczenia. W pewnym momencie dodano mu kropkę, aby go od pozostałych odróżnić i powstał osobny znak oznaczający nefryt, który znamy dziś, czyli 玉.

Z kolei znak 缶 fou stosowano zamiennie ze znakiem 尔 er, więc takowy znajdziemy również (i chyba częściej) w literaturze przy opisach zawartości znaku Bao 寶.

宀 Mian – czyli dach, wieńczy wszystkie wymienione skarby. Znak ten jest rodnikiem znaku Bao 寶.

Co oznacza znak Bao 寶 ?

Pozornie nie powinno być kłopotu z jego interpretacją. Słowniki mówią wyraźnie – Bao 寶 to skarb, pieniądz, moneta. Tego samego trzymają się publikacje numizmatyczne. Równie jasne są interpretacje autorów odnośnie Bao 寶 występującego w inskrypcjach na chińskich monetach keszowych w połączeniu ze znakami Tong 通, Yuan 元 czy Zhong 重, gdzie:

Tong Bao 通寶 – powszechna (obiegowa, aktualna) moneta,

Zhong Bao 重寳 – ciężka (pełnej wagi) moneta,

Yuan Bao 元寶 – pierwotna (nowa) moneta.

Jeżeli komukolwiek jakiś szósty zmysł podpowiadał, że z pokazanym powyżej i powszechnie przyjętym tłumaczeniem tychże zwrotów jest cokolwiek nie do końca tak, jak być powinno, być może obdarzony jest szczególną intuicją. Przyznam się, że na początku mojej przygody z monetami keszowymi przyjąłem powyższe interpretacje oczywiście bez żadnych wątpliwości, aczkolwiek zastanawiałem się nad tym, czy autorom inskrypcji nie zabrakło … powiedzmy, że lepszego pomysłu na hasło, które puszczą w obieg wraz z monetami.

Z tematem tym zderzają się panowie Vladimir A. Belyaev i Sergey V. Sidorovich w artykule „The meaning of the character 寳 Bao in the legends of chinese cash coins”.

Nie podważają słownikowego znaczenia samego Bao 寳 jakie znamy do tej pory, ani nie chcą wprowadzić do słowników znaczenia nowego. Jednakże pokazują, iż znak Bao 寳 w średniowieczu nie oznaczał wcale monety (ani skarbu jako takiego). Na określenie monety wówczas używano raczej słów huo bi 貨幣 czy qian 錢. Zwracają uwagę, że w „Starej księdze Tang” Jiu Tangshu 舊唐書 zwrot Tong Bao 通寳  w znaczeniu „moneta” pojawia się zaledwie dziewięć razy i to zawsze w legendzie monety Kai Yuan 開元, natomiast słowo Qian 錢 w tym samym znaczeniu – 990 razy. Przywołują również, miedzy innymi, legendę monet Qian Feng Quan Bao 乾封泉寶. Biorąc pod uwagę, że Quan 泉 to „pieniądze”, znak Bao 寳 (jako termin „moneta”) powielił by jego znaczenie, czyniąc to o czym już wspomniałem – wrażenie odbiorcy, iż wystąpił (w najlepszym wypadku) brak pomysłowości twórcy inskrypcji.

Autorzy tekstu zmierzają w kierunku używania znaku Bao 寳 w legendach na monetach w związku z regaliami monarchów. Interpretują tan znak bardziej w odniesieniu do skarbu państwa, niż do skarbu jako np. klejnotu. Traktują Bao 寳 jako swojego rodzaju certyfikat legalności pieniądza i monopolu państwa na emisję. Ma on oznaczać insygnia władzy – pieczęć i tron – należące do monarchy i nadające mu prawa emitenta.

Podsumowując, obrazując na przykładach legend monet czasów dynastii Tang zaproponowano w artykule poniższe znaczenie znaku Bao 寳 występującego wraz z Tong 通, Quan 泉, Zhong 重 czy Yuan 元:

Tong Bao 通寶 – „krążąca legalna [moneta]”,

Quan Bao 泉寶 – „legalne (ustawowe) pieniądze”,

Zhong Bao 重寳   – „pełnej wagi legalna [moneta]”,

Yuan Bao 元寶  – „podstawowa legalna [moneta]”.

W powyższych tłumaczeniach „legalna” znaczy oczywiście tyle co „będąca w obiegu prawnym”, a w nawiasach kwadratowych umieszczono słowo którego zabrakło fizycznie w inskrypcji, a pozostaje w domyśle.

Przedstawiona przez Vladimira Balyaeva i Sergeya Sidorovicha hipoteza o odzwierciedleniu w znaku Bao 寶 legalności pieniądza, o potwierdzeniu nim uprawnień i wyłącznego prawa Cesarza do emisji, poparta licznymi dowodami, przekonuje.

Warto zapoznać się oczywiście z całą treścią opracowania by wyrobić sobie własną opinię.

Warto też rewidować, zdobytą na podstawie dotychczas dostępnych źródeł, naszą wiedzę dotycząca monet keszowych. Choć, prawdopodobnie, nikt z nas nie spodziewał się usłyszeć o tak powszechnym znaku czegoś nowego, tak praca ta każe nam spojrzeć na Bao 寶, jak i na całe legendy chińskich monet keszowych, inaczej niż do tej pory.

Jeszcze raz zapraszam do przeczytania w całości – link do artykułu.